Głównym celem stosowania leków opioidowych jest uśmierzanie bólu – lekarz zaleca ich stosowanie, gdy standardowe i dostępne bez recepty leki o działaniu przeciwbólowym okazują się być nieskuteczne. Niestety substancje te – stosowane w niekontrolowany sposób – mogą przynieść odwrotny skutek, stając się przyczyną innego problemu, jakim jest uzależnienie od opioidów. Dlaczego leki opioidowe mogą prowadzić do nałogu? I jak stawić czoła uzależnieniu? Oto kilka kluczowych informacji, na które warto zwrócić uwagę.
Czym są opioidy i dlaczego są tak uzależniające?
Opioidy to grupa substancji o silnym działaniu przeciwbólowym. Są składnikiem leków pomocnych w łagodzeniu bólu o natężeniu od umiarkowanego do silnego. W wielu przypadkach kuracja z ich wykorzystaniem jest skuteczna, a nierzadko w ogóle pozwala na normalne funkcjonowanie chorym, osobom po operacjach lub zmagającym się z przewlekłymi dolegliwościami ze strony kręgosłupa. Jednak stosowanie opioidów ma także swoją ciemną stronę – obarczone jest ryzykiem uzależnienia.
Dlaczego stosowanie opioidów może prowadzić do nałogu? Substancje te działają na receptory opioidowe zwane także receptorami bólowymi zlokalizowanymi w obwodowym układzie nerwowym. Gdy przyłączy się do nich cząsteczka leku, sprawia, że stają się one niewrażliwe na bodźce bólowe. Niestety, skutkiem ubocznym ich przyjmowania bywa również stan euforyczny i poczucie ulgi – to właśnie chęć ich uzyskania sprawia, że stosowanie leków, w których składzie zawarta jest morfina, kodeina, fentanyl czy inne opioidy, niesie ze sobą ryzyko uzależnienia.
Przyczyny i objawy uzależnienia od opioidów
Choć narastająca chęć poczucia ulgi i euforii jest jednym z kluczowych powodów sięgania po opioidy, przyczyny uzależnienia mogą być różne. Wśród nich wymienia się m.in. trudności w radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami czy problematyczne emocje. Ryzyko uzależnienia rośnie wraz z wiekiem, a także towarzyszy szczególnie tym osobom, które zmagają się z depresją, stanami lękowymi czy innymi nałogami.
Objawy rozwijającego się nałogu wiążą się zwykle z trudną do opanowania chęcią sięgnięcia po leki opioidowe. Wśród niepokojących zachowań wymienia się m.in. samodzielne zwiększanie dawki leku zawierającego te substancje lub coraz częstsze ich przyjmowanie. Z czasem potrzeba zażycia narkotyku staje się tak silna, że uniemożliwia codzienne funkcjonowanie. Zmagająca się z uzależnieniem osoba może odczuwać niepokój, stany lękowe, mieć napady paniki lub problemy z koncentracją. Może również odwiedzać lekarza częściej niż wymaga tego proces leczenia, np. po to, aby uzyskać dodatkowe recepty na lek. U pacjentów przyjmujących dotychczas leki opioidowe z uwagi na silne dolegliwości, problem odstawienia opioidów potęguje obawa przed powrotem bólu. Choć leczenie uzależnienia od opioidów jest trudne, warto je podjąć, aby podarować sobie szansę na wolne od nałogu życie. Jakie metody leczenia uzależnienia warto poznać?
Leczenie uzależnienia od opioidów
Samodzielne wyjście z nałogu, w którym główną rolę pełnią opioidy jest trudne, nie tylko z uwagi na ich euforyczne działanie, ale także ze względu na przykre objawy, jakie niesie ze sobą zespół odstawienny – m.in. nudności i wymioty, bezsenność, stany lękowe, świąd skóry czy dolegliwości bólowe. Warto pamiętać, że opioidy należą do substancji o stosunkowo dużym potencjale uzależniającym. Dzięki terapii istnieje jednak szansa, że osoba uzależniona odstawi opioidy i przetrwa zespół abstynencyjny pod opieką specjalistów.
Pozostanie w stanie abstynencji jest często bardzo trudne, a w wielu przypadkach, mimo specjalistycznej pomocy, osoba uzależniona wciąż będzie odczuwać wewnętrzny niepokój i przymus sięgnięcia po dawkę leku. Wówczas pomocą może okazać się terapia substytucyjna, która polega na zastąpieniu opioidów lekami o podobnym działaniu, ale jednocześnie bezpieczniejszym dla osoby uzależnionej. Inną formą terapii jest wykorzystanie blokerów. Blokery są antagonistami receptorów opioidowych. Leki te wiążą się z receptorami opioidowymi, uniemożliwiając tym samym przywieranie do nich cząsteczek opioidowych. Bez względu na to, jaka forma terapii zostanie zalecona, bez specjalistycznej pomocy wyjście z nałogu jest niezwykle trudne, a do tego zagrożone ryzykiem powrotów do uzależnienia. Terapeuci, w oparciu o swoją wiedzę i doświadczenie, będą w stanie wesprzeć osobę uzależnioną w walce z nałogiem, a tym samym – zwiększyć jej szanse na powrót do normalnego życia.
Jeśli szukasz zamkniętego ośrodka leczenia uzależnień na Śląsku, w którym uwolnisz się od uzależnienia od opioidów skontaktuj się z nami: 792 020 244
