Benzodiazepiny to substancje wchodzące w skład leków psychotropowych. Wykazują działanie nasenne i uspokajające, są więc stosowane w przypadku takich problemów z funkcjonowaniem organizmu jak bezsenność, napady drgawkowe czy leczenie zaburzeń lękowych lub uzależnień. Z uwagi na swoją względnie wysoką skuteczność i szybkość działania same mogą stać się jednak przyczyną uzależnienia. Jakie są fizyczne objawy towarzyszące ich odstawianiu? Dlaczego benzodiazepiny nie powinny być odstawiane z dnia na dzień? I czy nieprzyjemne objawy zespołu odstawiennego można łagodzić? Oto kilka aspektów, na jakie warto zwrócić uwagę, chcąc rozpocząć leczenie uzależnienia od benzodiazepin.
Jakie są fizyczne objawy odstawienia benzodiazepin?
Benzodiazepiny mogą być podawane w różnych formach, m.in. postaci doustnej, ponieważ dość dobrze wchłaniają się z przewodu pokarmowego. Są także rozpuszczalne w tłuszczach, a dzięki temu szybko przenikają do ośrodkowego układu nerwowego, gdzie mogą rozpocząć działanie. Najczęściej towarzyszą one pacjentom zmagającym się z problemami takimi jak zaburzenia snu, napady niepokoju lub paniki czy drgawki pojawiające się podczas zespołu odstawiennego w zaawansowanej formie uzależnienia od alkoholu. Warto jednak wiedzieć, że substancje te same mogą silnie uzależniać i zaburzać tym samym prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Na nałogowe przyjmowanie tej grupy leków najbardziej narażone są osoby, które w przeszłości były już uzależnione od alkoholu, jednak problem ten może dotyczyć każdej osoby korzystającej z benzodiazepin.
Uzależnienie od benzodiazepin zazwyczaj objawia się samodzielnym zwiększaniem zaleconej przez lekarza dawki w celu uzyskania przez pacjenta pożądanego efektu terapeutycznego. Efekt odstawienia natomiast obejmuje szereg symptomów ze strony organizmu, które będą odpowiedzią sytuację, gdy dawka zostanie zmniejszona lub całkowicie jej zabraknie. Należą do nich m.in. dreszcze, bóle i zawroty głowy, skurcze mięśni, uczucie drętwienia kończyn, nieostre lub podwójne widzenie czy nadwrażliwość na światło. Pacjent może także zmagać się z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego – takimi, jak np. biegunka, mdłości czy wymioty. Na skórze mogą pojawiać się rumieńce oraz swędząca wysypka. Niektóre osoby odstawiające lek, w którego składzie zawarte zostały benzodiazepiny, mogą odczuwać metaliczny posmak lub suchość w ustach, u innych może pojawić się pobudzenie psychoruchowe, wzrost ciśnienia krwi, przyspieszony puls i szumy w uszach. Częstym objawem odstawiennym jest także drażliwość, omamy i drgawki.
Dlaczego nagłe zaprzestanie stosowania benzodiazepin może być niebezpieczne?
Reakcja na odstawienie leku jest indywidualna i u każdego pacjenta może przebiegać inaczej – to, że jeden symptom lub zespół symptomów pojawił się u określonego pacjenta nie oznacza, że jego wystąpienie jest regułą. Z uwagi na sposób, w jaki benzodiazepiny działają na organizm, samodzielne lub nagłe odstawienie tej grupy leków niesie ze sobą duże ryzyko i może być niebezpieczne dla zdrowia. Przytłoczenie objawami pojawiającymi się w ramach ostrego zespołu abstynencyjnego niesie ze sobą chęci natychmiastowego sięgnięcia po kolejną dawkę leku, jeszcze bardziej wpędzając pacjenta w nałóg. Nagłe odstawienie może także motywować osobę uzależnioną do ryzykownych zachowań mających na celu zdobycie leku. Znacznie nasila także symptomy depresyjne, dlatego tak ważny jest stopniowy i kontrolowany proces odstawienia, który powinien przebiegać pod opieką lekarza specjalisty.
Czy można zmniejszyć objawy odstawienne?
Silne działanie leku to także silne objawy zespołu odstawiennego, które mają na osobę uzależnioną o wiele większy wpływ niż uczucie, które potocznie określamy jako chandra. Czy można jednak starać się zmniejszać ich negatywny skutek? Tak – o tym, w jaki sposób to zrobić, powinien zadecydować lekarz, pod opieką którego przebiegać będzie stopniowe odstawienie benzodiazepin. Specjalista, w oparciu o wiedzę i doświadczenie, a także po konsultacji z pacjentem, może włączyć do redukowania leków inne środki farmaceutyczne, np. leki osłonowe, sedatywne leki przeciwhistaminowe czy psychotyczne bądź przeciwdrgawkowe. Ich stosowanie pod kontrolą i na wyraźne wskazanie lekarza jest o wiele bezpieczniejsze i bardziej skuteczne niż samodzielna i nagła decyzja o zaprzestaniu leczenia.
Czy można złagodzić zespół abstynencyjny naturalnymi metodami?
Czy jest jednak coś, co osoba uzależniona od benzodiazepin może zrobić we własnym zakresie, odstawiając benzodiazepiny? Tak. W momencie, gdy redukcja dawki przebiega stopniowo, warto korzystać z naturalnych i bezpiecznych metod. Naturalne metody wspierające pacjenta zmagającego się z objawami zespołu odstawiennego to m.in. masaże, joga, relaksacyjne techniki oddechowe czy aktywność fizyczna (jeśli jej prowadzenie jest możliwe w czasie terapii). Sporym wsparciem może okazać się zmiana nawyków żywieniowych i lekkostrawna dieta. Działania te nie tylko będą pomagać pacjentowi w leczeniu uzależnienia, ale także dadzą mu poczucie samodzielności w działaniu i decyzyjności, bez jednoczesnego wzrostu ryzyka nasilenia nieprzyjemnych objawów zespołu abstynencyjnego.
Potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z nami – prowadzimy profesjonalne leczenie uzależnienia od benzodiazepin. Pomożemy Ci wyjść na prostą!
